Katechizm płocki – 10.9.2023 r.

KOŚCIÓŁ JEST HIERARCHICZNY

1. W mediach pojawia się wiele doniesień i informacji na temat hierarchii i hierarchów Kościoła. Niektóre z nich są nieścisłe, lub wręcz mijają się z prawdą, inne podają w wątpliwość potrzebę istnienia hierarchii. Wobec takich postaw mediów (zwłaszcza liberalnych), trzeba zadać sobie pytanie o naturę i charakter hierarchii Kościoła, a także o jej pochodzenie. 

2. Słowo „hierarchia” odnosi się do swoistego uporządkowania, usystematyzowania jakiejś rzeczywistości (czasami podania jej struktury) – począwszy od najważniejszych, a skończywszy na najmniej ważnych częściach. Często mówimy o hierarchii wartości, którymi jako ludzie się kierujemy, czasem o hierarchii potrzeb. Mówimy też o hierarchicznej strukturze społeczeństwa lub państwa. Hierarchia Kościoła to struktura, której początek dał sam Pan Jezus, kiedy Apostołom i ich następcom powierzył urząd nauczania (głoszenia Ewangelii), uświęcania (sprawowanie sakramentów świętych) i rządzenia w Jego imieniu i Jego mocą (por. KKK 873; KK 18).

3. Chrystus ustanowił w Kościele różne posługi, które spełniają szafarze, będący wyposażeni w tym celu w świętą władzę. Tę właśnie władzę i troskę pasterską Pan Jezus przekazał Apostołom oraz ich następcom. Owo grono Apostolskie z postanowienia Chrystusa miało formę kolegium, czyli stałego zespołu, na czele którego stał św. Piotr (KKK 880; KK 19). Jemu również powierzył Pan „klucze Kościoła” (Mt 16, 18-19) i troskę o cały Kościół, nazywając go Opoką. Dar „wiązania i rozwiązywania” został przekazany także całemu Kolegium Apostolskiemu pozostającemu z łączności ze swoją głową – Piotrem (KK 22). To pasterskie posłannictwo Piotra i kolegium Apostołów stanowi jeden z fundamentów Kościoła i jest ono kontynuowane przez hierarchię Kościoła, czyli biskupów pod przewodnictwem (prymatem) następcy św. Piotra – papieża (KKK 881).

Papież – Biskup Rzymu i następca św. Piotra, widzialna głowa Kościoła, jest fundamentem i źródłem jedności zarówno biskupów, jak i wszystkich wiernych. Ma on pełną, najwyższą i powszechną władzę nad Kościołem, którą wykonuje w niczym nie skrępowany sposób (KKK 882; DB 2,9). Kolegium Biskupów posiada władzę w Kościele, kiedy działa w łączności z Biskupem Rzymu, jako jego głową. Swoją władzę wykonuje uroczyście na soborze powszechnym, zawsze jednak w łączności z papieżem (KKK 883-884; KK 22; KPK kan. 336-337). Poszczególni biskupi są widzialnym źródłem i fundamentem jedności w swoich diecezjach (kościołach partykularnych). Swoją władzę i pasterską troskę wykonują wspomagani przez kapłanów (prezbiterów) i diakonów (KKK 886; KK 23).

Hierarchia Kościoła (biskupi pod przewodnictwem papieża) spełnia trojakie zadania, mieszczące się w obrębie misji nauczania, uświęcenia i rządzenia. Misja nauczania obejmuje głoszenie Ewangelii oraz przekaz wiary otrzymanej od Chrystusa za pośrednictwem Apostołów, a także starania o ich nieomylny przekaz. Nieomylność udzielona jest papieżowi i kolegium biskupów, gdy wykonują swój urząd nauczycielski, ogłaszając definitywnie naukę dotyczącą wiary i obyczajów (KKK 888, 891; KK 25). Misja uświęcania obejmuje sprawowanie sakramentów, a szczególnie Eucharystii. Misja ta rozciąga się również na modlitwę i pracę oraz przykład życia i posługę słowa. (KKK 893; KK26). Misja rządzenia obejmuje kierowanie powierzonym sobie Kościołem. Władzę tę sprawują biskupi w sposób zwyczajny i bezpośredni wobec swoich diecezji (KKK 895; KK 27).

4. Zapamiętajmy: hierarchia Kościoła to struktura, której początek dał sam Pan Jezus, kiedy Apostołom i ich następcom powierzył urząd nauczania (głoszenia Ewangelii), uświęcania (sprawowanie sakramentów świętych) i rządzenia w Jego imieniu i Jego mocą. Te zadania spełnia dziś w Kościele kolegium biskupów pod przewodnictwem papieża, stanowiąc autentyczną hierarchię Kościoła.