UCZESTNICTWO W ŻYCIU SPOŁECZNYM: ODPOWIEDZIALNOŚĆ I ZAANGAŻOWANIE
1. Każdy człowiek pragnie być doskonały. Marzy o wielkości, czy też świętości. Ponieważ jednak – jak napisał amerykański trapista Thomas Merton – „nikt nie jest samotną wyspą”, dlatego też doskonałość zdobywamy żyjąc we wspólnocie i angażując się w sprawy społeczne.
2. Wiara stawia przed nami wymagania, odnoszące się zarówno do życia indywidualnego, jak i wspólnotowego. Jest rzeczą konieczną, by wszyscy (każdy stosownie do zajmowanego miejsca i pełnionej przez siebie funkcji) uczestniczyli w rozwoju dobra wspólnego i podjęli odpowiedzialność za zadania związane z dobrem, w którym uczestniczą (por. KKK 1913). Człowiek uczestniczy w dobru innych osób i społeczności przez troskę o wychowanie w swojej rodzinie i przez sumienność w swojej pracy (por. KKK 1914) oraz – jako obywatel – przez czynny udział w życiu publicznym (por. KKK 1915).
3. Pierwszą i podstawową komórką, w której człowiek otrzymuje decydujące wyobrażenia związane z prawdą i dobrem oraz uczy się, co znaczy kochać i być kochanym, a więc co konkretnie znaczy być osobą, jest rodzina. Trzeba odkryć na nowo, że rodzina jest sanktuarium życia, że „jest miejscem, w którym życie, dar Boga, może w sposób właściwy być przyjęte i chronione przed licznymi atakami, na które jest ono wystawione, może też rozwijać się zgodnie z wymogami prawdziwego ludzkiego wzrostu” (Jan Paweł II, Centesimus Annus, 39). Przyszły los ludzki „spoczywa w rękach tych, którzy zdolni są przekazać przyszłym pokoleniom motywację do życia i do nadziei” (KDK 31; por. KKK 1917). Chrześcijańska formacja rodziny powinna opierać się na życiu sakra-mentalnym, szczególnie na Eucharystii i pokucie, a rodzice chrześcijańscy powinni własnym przykładem uczyć dzieci modlitwy i dawania życiem świadectwa o Chrystusie, wprowadzając je w staropolskie zwyczaje chrześcijańskie i ukazując właściwą hierarchię wartości.
Podstawowym wymiarem bytowania człowieka na ziemi jest praca, która jest drogą realizacji jego posłannictwa. Kształtowanie etyki pracy oraz pogłębianie wiedzy fachowej jest jednym z podstawowych obowiązków chrześcijańskich. Uczestnictwo w pracy na rzecz dobra wspólnego zakłada wciąż ponawiane nawrócenie uczestników życia społecznego. Nie wolno uchylać się od wymogów prawa i przepisów odnoszących się do obowiązków społecznych. Sprawiedliwość domaga się, aby unikać oszustw i różnych wykrętów w celu uniknięcia obowiązków społecznych. Należy troszczyć się o rozwój instytucji, które poprawiają warunki życia ludzkiego (por. KKK 1916).
„Obywatele powinni, na ile to możliwe, brać czynny udział w życiu publicznym” (KKK 1915). Nie mogą rezygnować z udziału w polityce, gdyż przez nią służą osobie i społeczeństwu, ożywiając duchem chrześcijańskim rzeczywistość doczesną. Ich zaangażowanie polityczne charakteryzować powinien duch służby na rzecz dobra wspólnego, ukierunkowanie na obronę i promocję sprawiedliwości oraz wysokie kompetencje, skuteczność i jawność działania. Służba człowiekowi i społeczeństwu powinna obejmować także uzdrowienie stosunków gospodarczych i troskę o środowisko naturalne. Wierni świeccy żyjący w danej wspólnocie narodowej i państwowej mają bezpośredni wpływ na byt oraz przyszłość narodu i państwa i nie powinni przekraczać zasad dyktowanych im przez chrześcijańską etykę i sumienie ukształtowane przez te zasady. Mają prawo i obowiązek żądania od swoich przedstawicieli w organach władzy, by w działalności publicznej kierowali się zasadami Ewangelii i nauką społeczną Kościoła.
4. Zapamiętajmy: „Każdy człowiek, stosownie do zajmowanego miejsca i pełnionej funkcji, uczestniczy w rozwoju dobra wspólnego, respektując sprawiedliwe prawa i podejmując zadania, za które ponosi osobistą odpowiedzialność, jak troska o własną rodzinę i zaangażowanie we własną pracę. Obywatele powinni, na ile to możliwe, brać czynny udział w życiu publicznym” (KomKKK 410).
